Als vader was ik niet zozeer geïnteresseerd in cijfers. Dat mijn kind een 7.4 scoorde, ten opzichte van een 8.6 de vorige keer; dat schiep geen bevredigend beeld. Ik was geïnteresseerd in wát mijn kind geleerd had. De spaarzame 10-minuten gesprekken waren doorgaans niet heel inspirerend en gaven dáár geen inzichten in. Het ging een groot deel van de tijd over CITO grafieken. Gek genoeg legde ik me erbij neer; zo hoorde het nu eenmaal. Toch?

Tijd voor verandering

Het onderwijs is qua inhoud én vorm sindsdien stevig in beweging. Het digitaal leren en lesgeven heeft in veel scholen een prominente plek gekregen. Er zijn steeds meer digitale gegevens beschikbaar die inzicht geven in de voortgang van een leerling zoals de dashboards van oefensoftware leveranciers als Snappet en Gynzy. Tegelijkertijd willen steeds meer scholen juist af van het summatief beoordelen. Maar wat dan? Scholen én ouders blijven het lastig vinden om het traditionele cijferrapport los te laten. Dus welke mogelijkheden zijn er om het papieren schoolrapport te vervangen en om zicht te krijgen op de ontwikkeling van een leerling?

Formatief evalueren, zelfreflectie en het leren zichtbaar maken

Veel scholen leggen de nadruk op het werken vanuit leerdoelen en succescriteria en het vastleggen daarvan. Want met die gegevens en inzichten kun je het traditioneel rapport vervangen. Je krijgt dan te maken met andere brongegevens en komt terecht in een proces dat de leerkracht én leerling in beweging zet (Visible Learning, John Hattie).

Er is steeds meer input voor een ‘levend’ rapport. Leerlingen kunnen ook zelf kan reflecteren op hun eigen werk. Er ontstaan op die manier gegevens die onderdeel zijn van het reflectiegesprek met de leerling (en ouders!) en je krijgt een rapport dat richtinggevend kan zijn. Je kunt het leerproces erop aanpassen en beweegt dus richting formatief evalueren en kunt je richten op toekomstig te behalen doelen. Of juist bestaande doelstellingen aanpassen. Het nieuwe type schoolrapport wordt dus misschien wel een weergave van leerdoelen, observaties, (zelf)reflectie en bijvoorbeeld de talenten van een leerling.

De juiste begeleiding

Welke nieuwe vorm je ook kiest, je treft altijd ouders en leerkrachten die het lastig vinden om het oude rapport los te laten. Men is nu eenmaal gewend om terug te blikken. Je dient dus te zorgen voor goede begeleiding en duidelijke informatie richting ouders. Dus hoe ga je te werk?

Middel voor reflectie

Een levend rapport kan deel uitmaken van het reflectiegesprek met de leerling. Op die manier wordt zo’n rapport richtinggevend. Hiervoor dien je gesprekstechnieken te ontwikkelen. Want een portfoliogesprek is nog redelijk nieuw maar biedt veel nieuwe kansen; het laat de leerling reflecteren op het eigen werk en biedt ook de leerkracht zélf nieuwe inzichten. Een goed rapport ‘nieuwe stijl’ laat iedereen bovendien zien wat de volgende stappen en doelen kunnen zijn. En wat daarvoor nodig is.

Workshop

Het bovenstaande is niet iets dat je van de ene op de andere even doet. Het vergt voorbereiding en oefening. Daarom hebben wij een methodiek bedacht die je hierbij kan helpen. Als leerkracht, binnen je eigen groep, of als hele school. Een methodiek waarbij je geleidelijk kunt overstappen. Met professionele begeleiding en bovendien door kennisuitwisseling met andere scholen in jouw eigen regio. Meer informatie? Neem contact op.